درباره پادکست خسرو و شیرین
کمر بستم به عشق این داستان را
صلای عشق سردادم جهان را
پادکست خسرو و شیرین از منظومه‌ی خسرو و شیرین نظامی گنجوی برگرفته شده است.
این منظومه، داستان عشق خسرو پرویز پادشاه بزرگ شاهنشاهی ساسانی و شاهزاده ارمنی، شیرین، که بعدها ملکه‌ی ارمنستان می‌شود را روایت می‌کند.
هنگامی که سلطان ارسلان سلجوقی از شاعر بزرگ دوران، نظامی گنجه‌ای، خواست تا داستانی عاشقانه بسراید، حتی موضوع و شخصیت‌های آن را مشخص نکرد. نظامی هم داستان عشق خسرو و شیرین را انتخاب کرد. گفته می‌شود که این ماجرا واقعی است و در همان حوالی محل زندگی شاعر اتفاق افتاده است. نظامی خودش داستان این عشق را شیرین‌ترین داستان عاشقانه‌ی دنیا می‌دانست. منظومه‌ی خسرو و شیرین آن‌قدر ماندگار و عمیق بود که پس از او شاعران مختلف، این روایت را بازسرایی کردند. نظامی تحت تاثیر شاهنامه‌ی فردوسی و منظومه‌ی ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، این منظومه را سروده است. امیرخسرو دهلوی، وحشی بافقی و وصال شیرازی از کسانی هستند که پس از نظامی، اشعاری درباره‌ی این داستان سروده‌اند. نظامی برای سرودن 6150 بیت این کتاب چیزی بیش‌تر از 16 سال وقت صرف کرد. بسیاری معتقدند نظامی این منظومه را پس از درگذشت همسر محبوبش، آفاق، نوشته است. تاثیر این کتاب در ادبیات جهان تا جایی است که گفته می‌شود «ساموئل ریچاردسون»، نویسنده‌ی معروف انگلستان در قرن هفدهم، کتاب «پاملا» را با الهام از خسرو و شیرین نظامی نوشته است.
منظومه‌ی خسرو و شیرین علاوه‌بر این که از ارزش ادبی و غنایی بسیار بالایی برخوردار است، روایت داستانی بسیار جذاب و گیرایی هم دارد. ضمن این که، می‌توانیم تصویر جامعی از ایران در زمان ساسانیان را هم ببینیم. در تمام طول این کتاب شاهد توصیفات زیبا و دقیق نظامی از باغ‌ها و مزارع سرسبز و آبادان هستیم، که نشان‌دهنده‌ی اهمیت کشاورزی، احترام به طبیعت و کار و تلاش مردم در آن دوران است. یکی دیگر از مسائل قابل تامل در این کتاب، جایگاه زن در ایران باستان است. زنان در آن دوران هم‌پای مردان صاحب قدرت و تصمیم‌گیری بودند. حتی در انتخاب همسر و دلداده‌ی خود، این خود زنان بودند که در نهایت تصمیم‌گیری می‌کرده‌اند. عزت نفس و آزادی زنان تا حدی بوده که کسی مثل شیرین به‌تنهایی سوار اسب می‌شود و به شکار می‌رود. همچنین در این کتاب اشاره شده که چطور ستمگری، گردن‌کشی و زیاده‌خواهی سران کشور باعث تباهی قدرت و ثروت ایران شده و راه را برای نابودی سلسله‌ای چندصد ساله باز می‌کند.
نظامی در سرودن این منظومه با دقت و حساسیت بسیار بالایی سعی کرده از کلمات و عبارات ناب و هم‌نشینی‌های دلچسب استفاده کند. او به‌دلیل خلاقیت در ساخت ترکیبات تازه و بدیع، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی دارد. نظامی قدرت تخیل و تصویرسازی قوی و منحصربه‌فردی دارد. مهارت او در توصیفات جذاب و گیرا، آن هم در قالب ابیاتی پر از وزن و قافیه، ستودنی و تکرارنشدنی است. در اشعار نظامی درون‌مایه‌های فلسفی هم دیده می‌شود. تنها نکته در این است که او از زبان پرتکلف فلاسفه برای رساندن پیامش استفاده نکرده است. او در دل همان کلمات ساده و آهنگین مفاهیمی مانند دم را غنیمت شمردن، زودگذر بودن عمر، بی‌اعتباری جهان و گذرا بودن آن را بیان کرده است.
جهت ثبت نظرات خود اابتدا وارد شوید